Ο σακχαρώδης διαβήτης αποτελεί μια χρόνια πάθηση κατά την οποία ο ασθενής εμφανίζει αυξημένες τιμές σακχάρου στο αίμα. Τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται όλο και πιο συχνά και συνοδεύεται από ένα ευρύ φάσμα άμεσων και μακροπρόθεσμων επιπλοκών, αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά. Στην περίπτωση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι τα αυξημένα επίπεδα οφείλονται στην έλλειψη παραγωγής ινσουλίνης, ενώ στον τύπου ΙΙ στην παραγόμενη ινσουλίνη η οποία δεν είναι αρκετά αποτελεσματική.
Σακχαρώδης διαβήτης: Ποιος ο ρόλος της ινσουλίνης;
Στο πάγκρεας και συγκεκριμένα στα β-κύτταρα παράγεται η ινσουλίνη. Πρόκειται για μια ορμόνη που σχετίζεται με τον μεταβολισμό και την παραγωγή ενέργειας μέσω της διαδικασίας της πέψης. Όταν καταναλώνουμε ένα γεύμα, το πεπτικό σύστημα διασπά τα σάκχαρα, το άμυλο και τους υδατάνθρακες που περιέχονται στην τροφή σε γλυκόζη. Στη συνέχεια η γλυκόζη εισέρχεται στην ροή του αίματος και μας δίνει την απαραίτητα ενέργεια. Ο ρόλος της ινσουλίνης είναι να βοηθά τους ιστούς να απορροφήσουν την γλυκόζη και να ρυθμίζει τα επίπεδά της στο αίμα. Η ινσουλίνη είναι πολύ σημαντική διότι συνδέεται με την διατήρηση των ενεργειακών αποθεμάτων και την ομαλή λειτουργία του εγκεφάλου.
Σακχαρώδης διαβήτης: Ποια τα είδη;
Ο σακχαρώδης διαβήτης χωρίζεται σε τρεις τύπους:
Σακχαρώδης διαβήτης τύπου Ι: Ο οργανισμός δεν παράγει καθόλου ινσουλίνη
Σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ: Ο οργανισμός δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη ή η παραγόμενη ινσουλίνη δεν είναι αποτελεσματική
Σακχαρώδης διαβήτης κύησης: Ένας αριθμός γυναικών αναπτύσσουν διαβήτη στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ο συγκεκριμένος τύπος διαβήτη δεν είναι μόνιμος και διορθώνεται μετά την γέννηση.
Με ποια συμπτώματα εκδηλώνεται ο σακχαρώδης διαβήτης;
Ο ασθενής με σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι (ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης) εμφανίζει:
- Απώλεια βάρους
- Πολυουρία
- Πολυδιψία
- Έντονη πείνα
- Κόπωση
- Βλάβες στο νευρικό σύστημα
- Χαρακτηριστική οσμή φρούτων στην αναπνοή
Ο ασθενής με σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ εμφανίζει:
- Θολή όραση
- Συχνές λοιμώξεις
- Έντονη πείνα
- Εξάντληση
- Ξηδερμία
- Πολυδιψία
- Αργή επούλωση πληγών
- Κνησμό
Σακχαρώδης διαβήτης: Πώς γίνεται η διάγνωση της πάθησης;
Για να διαπιστώσει ο ενδοκρινολόγος πως ένα άτομο πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη θα ζητήσει να γίνουν ορισμένες εξετάσεις. Ουσιαστικά πραγματοποιούνται αιματολογικές εξετάσεις για να ελεγχθεί το επίπεδο σκαχάρου στο αίμα, τεστ γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης, βιοχημικές εξετάσεις, έλεγχος αντισωμάτων και έλεγχος θυρεοειδούς.
Τι επιπλοκές στην υγεία μπορεί να δημιουργήσει ο σακχαρώδης διαβήτης;
Οι επιπλοκές σχετίζονται με τον τύπο του διαβήτη. Ένας ασθενής με σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι εμφανίζει σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες εκδήλωσης καρδιακής νόσου, υπέρτασης, τύφλωσης, νεφρικής ανεπάρκειας και εγκεφαλικού σε σύγκριση με ένα άτομο που δεν πάσχει. Επίσης μπορεί να εκδηλώσει προβλήματα στο κυκλοφορικό σύστημα και ιδιαίτερα στα άκρα. Χωρίς την σωστή θεραπεία μπορεί να πέσει ακόμα και σε διαβητικό κώμα. Στον διαβήτη τύπου ΙΙ οι επιπλοκές δεν διαφέρουν ιδιαίτερα, αλλά ο ασθενής εμφανίζει επιπλέον αυξημένο κίνδυνο για βλάβες στα αγγεία.
Σακχαρώδης διαβήτης: Ποιες οι μέθοδοι αντιμετώπισης;
Η θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη διαρκεί εφ’ όρου ζωής και ανάλογα με την περίπτωση ο ασθενής λαμβάνει σε τακτά χρονικά διαστήματα ινσουλίνη. Στους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι η ινσουλίνη χορηγείται μέσω ένεσης. Φυσικά ο ασθενής πρέπει να προσέχει την διατροφή του και να ακολουθεί πρόγραμμα άσκησης. Η αποτελεσματικότερη μέθοδος είναι η χρήση συστήματος συνεχούς χορήγησης ινσουλίνης. Πρόκειται για μια συσκευή μικρού μεγέθους, συνδεδεμένη με τον ασθενή όλο το 24ωρο η οποία του χορηγεί συνεχώς με αργό ρυθμό την απαιτούμενη ποσότητα ινσουλίνης. Σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ ο γιατρός θα συστήσει λήψη φαρμάκων για τη ρύθμιση του σακχάρου, αλλαγή στη διατροφή και ανάλογα με την ανταπόκριση του οργανισμού ίσως χρειαστεί και η λήψη ινσουλίνης. Πολύ σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση παίζουν η έγκαιρη διάγνωση της νόσου και η εκπαίδευση του ασθενούς στον έλεγχο του σακχάρου, στις διαιτητικές του συνήθειες και στη χορήγηση ινσουλίνης.
Σακχαρώδης διαβήτης: Παρακολούθηση πορείας
Η απλή μέτρηση του σακχάρου το πρωϊ δεν είναι αρκετή. Είναι απαραίτητη η μέτρηση του μετά από κάθε γεύμα καθώς και τακτικές εξετάσεις σύμφωνα με τις συστάσεις του γιατρού. Διατηρώντας ρυθμισμένο το σάκχαρο αίματος μπορούμε να εμποδίσουμε την εκδήλωση επιπλοκών.
Σακχαρώδης διαβήτης: Ποιοι παράγοντες μπορεί να προδιαθέσουν την εκδήλωση;
Ηλικία: όσο αυξάνεται η ηλικία τόσο αυξάνεται και ο κίνδυνος εκδήλωσης σακχαρώδους διαβήτη τύπου ΙΙ.
Οικογενειακό ιστορικό: εάν υπάρχει ιστορικό διαβήτη ο κίνδυνος εμφάνισης είναι μεγαλύτερος. Σημαντικό ρόλο παίζει και ο βαθμός συγγένειας.
Βάρος: το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών με διαβήτη τύπου ΙΙ είναι υπέρβαροι. Ακόμη μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος στην περίπτωση που το άτομο δεν ασκείται καθόλου.
Εγκεφαλικό ή καρδιαγγειακό επεισόδιο: άτομα που έχουν περάσει ένα εγκεφαλικό ή καρδιακό επεισόδιο έχουν περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν διαβήτη τύπου ΙΙ.
Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών: γυναίκες με αυτό το σύνδρομο έχουν περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσουν διαβήτη.
Πώς θα μπορούσε να προληφθεί ο σακχαρώδης διαβήτης;
Εφόσον γνωρίζουμε τους παράγοντες κινδύνου θα μπορούσαμε να προλάβουμε την εκδήλωσή του ακολουθώντας απλές συμβουλές:
- Ακολουθούμε ένα ισορροπημένο διατροφικό πλάνο
- Χάνουμε βάρος αν είναι απαραίτητο
- Εντάσσουμε την άσκηση τη ζωή μας
- Ελέγχουμε το σάκχαρό μας
- Διακόπτουμε το κάπνισμα
- Ρυθμίζουμε την χοληστερίνη, την υπέρταση και γενικά τους παράγοντες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν καρδιαγγειακά νοσήματα.