Ο θυρεοειδής είναι ο σημαντικότερος αδένας του ανθρώπινου οργανισμού. Βρίσκεται κάτω από το “μήλο του Αδάμ”, στην πρόσθια πλευρά του λαιμού και έχει σχήμα πεταλούδας με ανοιχτά φτερά ή σχήμα ασπίδας στην οποία χρωστάει και το όνομά του μιας και στα αρχαία ελληνικά η ασπίδα ονομάζεται θυρεός. Ο θυρεοειδής αδένας ζυγίζει μόλις 20 με 25 γραμμάρια και είναι ο κύριος υπεύθυνος για την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού. Ουσιαστικά ρυθμίζει το μεταβολισμό, δηλαδή την χρήση, την παραγωγή και την αποθήκευση της ενέργειας του οργανισμού μας.
Λειτουργίες που επιτελεί ο θυρεοειδής
Ο θυρεοειδής παράγει τρεις ορμόνες:
- τη θυροξίνη (Τ4)
- την τριωδοθυρονίνη (Τ3)
- την καλσιτονίνη (CT)
Οι ορμόνες αυτές είναι πολύ σημαντικές τόσο για το μεταβολισμό όσο και για τη λειτουργία όλων των κυττάρων και των ιστών. Οι Τ4 και Τ3 συμβάλλουν στην κυκλοφορία του αίματος, του εντέρου, της καρδιάς και ρυθμίζουν την χοληστερόλη, την αναπνοή και το σωματικό βάρος. Είναι επίσης απαραίτητες για την σωματική και νοητική ανάπτυξη (οι άνθρωποι που γεννιούνται χωρίς θυρεοειδή αδένα δεν αναπτύσσονται ομαλά ούτε σωματικά ούτε διανοητικά). Για να συντεθούν αυτές οι δύο ορμόνες χρειάζονται ιώδιο, το οποίο υπάρχει στις τροφές και προσλαμβάνεται δια μέσω του αίματος. Η ορμόνη CT εφαρμόζεται στη θεραπεία της οστεοπόρωσης και ξέρουμε πως μία εκ των λειτουργιών της έγκειται στη ρύθμιση του ασβεστίου του οργανισμού.
Θυρεοειδής : ποιες εξετάσεις δείχνουν εάν υπάρχει δυσλειτουργία;
Για να καταλάβουμε αν ο θυρεοειδής αδένας είναι δυσλειτουργικός πρέπει να επισκεφτούμε ένα έμπειρο ενδοκρινολόγο, ο οποίος αφού θα καταγράψει λεπτομερώς το ιστορικό μας θα μας παραπέμψει για συγκεκριμένες εξετάσεις ανάλυσης ορμονών T3, T4, TSH (θυρεοειδοτρόπος ορμόνη), ΑΘΑ (αυτοαντισώματα) όπως επίσης και για υπερηχογράφημα για να διαπιστωθεί η ύπαρξη όζων και τυχόν διογκωμένων λεμφαδένων στην γύρω περιοχή ή και σπινθηρογράφημα για να διαπιστωθεί αν υπάρχει καλοήθεια ή κακοήθεια. Στην περίπτωση που διακρίνονται όζοι, θα χρειαστεί παρακέντηση ώστε να διενεργηθεί βιοψία.
Θυρεοειδής αδένας : Τύποι δυσλειτουργιών
Οι δυσλειτουργίες του θυρεοειδούς διακρίνονται σε ανατομικές και λειτουργικές.
- Οι ανατομικές έχουν σχέση με το μέγεθος και τη σύσταση. Μπορεί να παρουσιαστούν όζοι( τοπική διόγκωση), βρογχοκήλη, καλοήθη ή κακοήθη νεοπλάσματα.
- Οι λειτουργικές, όπως μαρτυρά το όνομά τους έχουν να κάνουν με τη λειτουργία του, αυτές είναι ο υπερθυρεοειδισμός και ο υποθυρεοειδισμός.
Θυρεοειδής : Αναλυτικά οι παθήσεις
Υποθυρεοειδισμός : Πρόκειται για την πιο συχνά εμφανιζόμενη πάθηση του θυρεοειδούς. Ουσιαστικά παράγονται λιγότερες ορμόνες από αυτές που χρειάζεται ο οργανισμός. Μπορεί να διακριθεί σε πρωτοπαθή και δευτεροπαθή. Πρωτοπαθής υποθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται όταν η βλάβη προέρχεται από τον ίδιο τον αδένα, ενώ δευτεροπαθής όταν η βλάβη προέρχεται από εξωτερικούς παράγοντες. Προσβάλλει πολύ περισσότερο τις γυναίκες σε σχέση με τους άντρες και μπορεί να παρουσιαστεί σε μεγάλη ηλικία. Τα κυριότερα συμπτώματα συμπτώματα είναι ακόλουθα:
- Κόπωση
- Δυσκοιλιότητα
- Πρόσληψη βάρους
- Μυϊκή αδυναμία
- Τριχόπτωση
- Νωθρότητα
Υπερθυρεοειδισμός : Στην περίπτωση του υπερθυρεοειδισμού, ο θυρεοειδής παράγει υπερβολικά μεγάλη ποσότητα ορμονών. Προσβάλλει σε μεγαλύτερο ποσοστό τις γυναίκες από ότι τους άνδρες. Τα κυριότερα συμπτώματα είναι τα εξής :
- Κόπωση
- Διάρροια
- Ευερεθιστότητα
- Αυξημένη όρεξη
- Απώλεια βάρους
- Ταχυκαρδία
- Διακεκομμένος ύπνος
- Τριχόπτωση
Όζοι θυρεοειδούς : Πρόκειται για όγκους που βρίσκονται στην επιφάνεια ή στο εσωτερικό του θυρεοειδούς οι οποίοι κατατάσσονται σε θερμούς και ψυχρούς. Απαντώνται πιο συχνά στις γυναίκες. Υπάρχει περίπτωση να είναι μόνο ένας ή και περισσότεροι, μικροί σε μέγεθος και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι καλοήθεις.
Κακοήθεια θυρεοειδούς : Συνήθως εμφανίζεται σε ανθρώπους άνω των 40 ετών. Οι γυναίκες έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με κακοήθεια από ότι οι άνδρες. Οι περισσότερες μορφές κακοήθειας του θυρεοειδούς είναι δυνατό να ιαθούν εφόσον η διάγνωση γίνει εγκαίρως.
Βρογχοκήλη :Με τον όρο βρογχοκήλη εννοούμε τη διόγκωση που μπορεί να εμφανίσει ο θυρεοειδής. Η διόγκωση μπορεί να είναι αρκετά εμφανής ή να έχει το μέγεθος ενός οζίδιου. Όσο μεγαλύτερη είναι η διόγκωση τόση δυσκολότερη γίνεται η κατάποση και η αναπνοή διότι πιέζεται εξαιτίας της ο οισοφάγος και η τραχεία.
Θυρεοειδής αδένας : Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από το είδος της πάθησης που έχει διαγνωστεί. Στην περίπτωση του υπερθυρεοειδισμού και του υποθυρεοειδισμού δίνεται φαρμακευτική αγωγή, η οποία θα βοηθήσει να ρυθμιστεί η παραγωγή ορμονών και να επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα.
Σε περιπτώσεις όπου το μέγεθος της βρογχοκήλης είναι υπερβολικά μεγάλο, υπάρχει κακοήθεια ή πιθανή κακοήθεια ή ακόμη και καλοήθεια η οποία συνεχίζει να μεγαλώνει παρά τη φαρμακευτική αγωγή τότε η λύση είναι η χειρουργική επέμβαση για να αφαιρεθεί ο θυρεοειδής (θυρεοειδεκτομή).
Θυρεοειδής αδένας : Συχνότητα εμφάνισης
Οι δυσλειτουργίες του θυρεοειδούς απαντώνται πολύ συχνά στον πληθυσμό της Ελλάδας. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση και στα περιστατικά παιδικής νοσηρότητας ιδίως όπου υπάρχει θετικό οικογενειακό ιστορικό. Στην περίπτωση που έχετε διαπιστώσει την ύπαρξη κάποιου από τα παραπάνω συμπτώματα είτε σε εσάς είτε σε κάποιο συγγενικό σας πρόσωπο θα πρέπει να απευθυνθείτε το συντομότερο δυνατό σε έναν ιατρό – ενδοκρινολόγο ώστε να εξακριβωθεί η δυσλειτουργία και να αντιμετωπιστεί έγκαιρα.